Ο Ομογενειακός Τύπος μέσα στον Παγκόσμιο Ελληνισμό

Του Μιχάλη Λυμπερόπουλου, Κύπρος
Οι αφετηρίες του απόδημου και του γηγενούς ελληνισμού, χάνονται, και συγχέονται μεταξύ τους στο βάθος του χρόνου, και η παράδοση, άρρηκτα συνδέει την αχλή του μύθου, με την αυγή της ιστορίας.
Λίγη και χέρσα η ελληνική γή...
Λίγες κοιλάδες και πολλά νησιά, διάσπαρτα στο κυρίαρχο τοπίο, βουνό, και θάλασσα. Πόλεις - κράτη που συγκρούονται, Αχαιοί, Δωριείς και Ίωνες, δημοκρατία, εναντίον ολιγαρχίας.
Όταν οι πόροι δεν καλύπτουν τις ανάγκες, η συγκυρία δεν καλύπτει τις φιλοδοξίες, όταν η διαλεκτική του Σωκράτη και της ιστορίας ετοιμάζεται ν’ αφήσει τον λόγο για το σπαθί, κάποιοι, προτιμούν το κουπί και το πανί, και σαλπάρουν πέρα από τη θάλασσα. Έτσι, γεννιέται η Μεγάλη Ελλάδα στη Κάτω Ιταλία, και η Ελληνική Ιωνία, αποικία, και εστία του Ελληνισμού μέχρι το 1924.
Το σπαθί του Μέγα Αλέξανδρου του Μακεδόνα, οδηγεί τον αρχαίο Ελληνισμό στην ιστορική του κορύφωση, στις εσχατιές του κόσμου.... Εκεί, παραλαμβάνεται από τον μύθο, και γίνεται το σπαθί του Ισκεντέρ.
Η Βυζαντινή αυτοκρατορία είναι τόσο μεγάλη και ρευστή, που οι απόδημοι δεν καταγράφονται, εκτός βέβαια από τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, τους επώνυμους, που ξεφεύγουν από την πικρή δόξα της άλωσης, για να προλάβουν την Αναγέννηση.
Στην Τουρκοκρατία πάλι, τα πράγματα δεν αλλάζουν. Η Γη λίγη και διάσπαρτη, πολλή καταπίεση, στενοί οι ορίζοντες, ορατή διέξοδος, το βουνό και η ξενιτιά. Έτσι, πολλοί παίρνουν τον δρόμο της ξενιτιάς, δημιουργώντας μια άλλη Ελλάδα, έξω από τα καθιερωμένα γεωγραφικά σύνορα, που αποτελεί από μόνη της, όχι μόνο μια ζώσα πραγματικότητα, αλλά και ένα συγκλονιστικό γεγονός.
Και στον αιώνα μας, οι απόδημοι σε τέσσερις Ηπείρους, Βόρειο και Νότιο Αμερική, Ευρώπη, Αφρική Αυστραλία, από εργάτες του σιδηροδρόμου και παιδιά για όλες τις δουλειές, πάντα όμως Έλληνες, μερικοί περισσότερο από τους γηγενείς, είναι πλέον επιχειρηματίες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, εργάτες και επαγγελματίες. Η σύγχρονη Μεγάλη Ελλάδα!!!, η δεύτερη Ελλάδα των επτά εκατομμυρίων Ελλήνων της διασποράς!!!!.
Οι Έλληνες, θαλασσοπόροι αλλά και πειρατές, χρυσωρύχοι και έμποροι, επιστή-μονες και εργάτες, με φήμη που ταξίδευε ακόμα εκείνη την εποχή από τη μια άκρη του Ατλαντικού στην άλλη, πρωτοπαλίκαρα του Μπουλιβάρ, πρωταγωνιστούν στο ιστο-ρικό της νεότερης μετανάστευσης του Ελληνισμού.
Τα αίτια που οδήγησαν τα βήματα των Ελλήνων σε κάθε σημείο της Γής, έχουν τις ρίζες τους, στο ελληνικό δαιμόνιο, αλλά και σε πολιτικά γεγονότα που σημάδεψαν ιστορικές εποχές, και στη μεγάλη φτώχεια της Ελλάδος, που αναγκαζόταν να διώχνει τα παιδιά της στα ξένα.
Ιστορικά θα αναφέρουμε, ότι ο πρώτος Έλληνας που έφτασε στην Βόρεια Αμερική, ήταν ο Τόμ Θόδωρος, που σκότωσαν οι Ινδιάνοι το 1528 στη Φλώριδα, κι η πρώτη μεγάλη μετανάστευση έγινε το 1763 ως τα 1768. Όσο για τον πρώτο Έλληνα που βρέθηκε στην Αμερική, ήταν ο Νικόλαος ο Έλληνας, το 1510.
Και ενώ πολλοί καθημερινά μιλούν για τα 7.000.000 του απόδημου Ελληνισμού που βρίσκονται διάσπαρτα σε πάνω 143 χώρες του κόσμου, λίγοι είναι εκείνοι που μι-λούν για τα Ομογενειακά Μέσα Μαζικής ενημέρωσης και ελάχιστοι είναι αυτοί που γνωρίζουν κάτω από ποιες εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες αγωνίζονται για να διατηρήσουν στέρεους τους δεσμούς των Ελλήνων της διασποράς, με την μητέρα πατρίδα.
Καθημερινά κάποιοι αφανείς ήρωες του Ομογενειακού τύπου με μελάνι αλλά και «αίμα καρδιάς» στα 4 σημεία της γης, δίνουν ένα υπέροχο αγώνα. Έναν αγώνα που αντικατοπτρίζει την αγωνία των αποδήμων να αντισταθούν στην αλλοτρίωση που τους απειλεί και να κρατήσουν ζωντανή την Ελληνική γλώσσα, την ιστορική μνήμη, τις παραδόσεις, την Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη, την ταυτότητα τους.
Μια προσπάθεια συγκινητική και ελπιδοφόρα καθώς πασχίζουν ν’ αρθρώσουν το δικό τους ιδιαίτερο ελληνικό λόγο. Φωτοδόχος πηγή είναι για τα εκατομμύρια των συμπατριωτών μας, ο Ομογενειακός Τύπος, και γέφυρα ανάμεσα στην παλιά και στην νέα πατρίδα, αλλά και στις γενιές των μεταναστών.
Η ποικιλία των απόψεων, ο πλούτος των πληροφοριών, ο προβληματισμός για τα ζητήματα που απασχολούν το Έθνος αλλά και οι πληροφορίες για την καθημερινή ζωή του μετανάστη, ενίσχυσαν την εθνική συνείδηση, και κράτησαν ζωντανή την κοινωνία των αποδήμων.
Ο Ομογενειακός Τύπος ήταν αυτός που υποδεχόταν τις καραβιές των με-ταναστών στις υπερπόντιες χώρες, και ειδικότερα στην Αμερική. Οι ομογενειακές εφη-μερίδες της εποχής εκείνης, σ’ όλη την Αμερικανική επικράτεια, Ατλαντίς, πρώτη έκδοση 3 Μαρτίου 1894, Εθνικός Κήρυκας, 2 Απριλίου 1915, στη Νέα Υόρκη, και τ’ άλλα μικρότερης κυκλοφορίας έντυπα και περιοδικά, όπως, η «Ελλάς», ο «Ελληνικός Αστήρ», η «Αθηνά», ο «Λοξίας» η «Θεσσαλονίκη,» ο «Ειρηνικός», στο Σικάγο, ο «Προμηθεύς» στη Καλιφόρνια, και στον Άγιο Φραγκίσκο, ήταν αυτά που ενδιαφέρθηκαν άμεσα και έντονα για τα προβλήματα των Ελλήνων μεταναστών.
Ο Ομογενειακός τύπος ήταν αυτός που επεσήμανε από την αρχή την ανεπαρκή εκπαίδευση τους και τις δυσκολίες προσαρμογής των απαίδευτων χωρικών, αγροτών, στο αστικοβιομηχανικό περιβάλλον των ΗΠΑ και κατέβαλλε κάθε δυνατή προσπάθεια για να τους εντάξει μέσα στο κλίμα της αμερικανικής κοινωνίας.
Φύλακας άγγελος του κάθε μετανάστη ήταν ο ομογενειακός Τύπος στα χρόνια του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος, και έσωσε χιλιάδες παιδιά από το σύστημα της πατρωνίας, το οποίο εκμεταλλευόταν εφήβους που τους χρησιμοποιούσαν σε στιλβωτήρια και ως πλανόδιους ανθοπώλες, τόσο στις μεγαλουπόλεις, όσο και στις μικρότερες πόλεις των ΗΠΑ για λίγα σεντς την εβδομάδα.
Αλλά και στην Αυστραλία, τον ίδιο ρόλο διαδραμάτισε ο Ομογενειακός τύπος που φέτος συμπληρώνει 93 χρόνια παρουσίας, στην μακρινή αυτή Ήπειρο. Στις 6 Ιου-νίου του 1913, στα Ελληνικά καφενεία της Μελβούρνης έκανε δειλά- δειλά την εμφάνιση της μια μικρόσωμη Ελληνόφωνη εφημερίδα, η «Αυστραλία», το πρώτο ελληνικό φύλλο που κυκλοφορούσε στην Πέμπτη Ήπειρο. Εκδότης και συντάχτης, διεκπεραιωτής και τυπογράφος, ο έλληνας της Αιγύπτου, Στρατής Βερλής.
Να σημειωθεί ότι την εποχή που ξεκίνησε ο Βερλής την εφημερίδα του, οι συνθήκες δεν ήσαν καθόλου ευνοϊκές για τέτοια εγχειρήματα Όμως το γέννημα θρέμμα του Ελληνισμού της Αιγύπτου, Μυτιληνιός στη καταγωγή, ο πρωτοπόρος εκείνος συμπατριώτης μας, Στρατής Βερλής, δε τα έβαλε κάτω. Έτσι με την εφημερίδα «Αυστραλία», δόθηκε η δυνατότητα να αποκτήσει η νεαρή παροικία τη δική της φωνή, το δικό της μέσο έκφρασης.
Η «Αυστραλία» θα φέρνει νέα από τη μακρινή πατρίδα που όλοι λαχταρούσαν. Θα μιλούσε για τα προβλήματα, τα επιτεύγματα, και θα ήταν ο συνδετικός κρίκος, που θα έφερνε τον ένα κοντά στον άλλο, και θα ενίσχυε τις προσπάθειες περαιτέρω συγκρότησης και ανάπτυξης της παροικιακής ζωής.
Και μετά την εφημερίδα, «Αυστραλία», ο Ομογενειακός τύπος μεγάλωνε συνε-χώς με κάθε νέα καραβιά μεταναστών.
Από το 1942 ως σήμερα, κυκλοφόρησαν πάνω από 70 εφημερίδες, 25 περιοδικά, αναρίθμητα βιβλία, λευκώματα και άλλα έντυπα.
Το ίδιο έλαμψε ο Ομογενειακός Τύπος, στον Καναδά, στην Λατινική Αμερική, στην Αφρική και στην Ευρώπη. Πάντα παρόν και παντού. Με τον Ομογενειακό Τύπο, η Ελλάδα αποδεικνύεται ότι βρίσκεται παντού.
Από την Κύπρο, ως την μακρινή χώρα των Ίνκας, και στις στέπες των Ασιατικών Δημοκρατιών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, από τη Φιλανδία ως τις ΗΠΑ, τον Κανα-δά, την Λατινική Αμερική, την Αφρική, αλλά και την μακρινή Αυστραλία.
Διαποτισμένος με Ελλάδα, με το πνεύμα και την αγάπη προς τη μητέρα πατρίδα, αποτελεί τον σπουδαιότερο πρεσβευτή της χώρας μας, σε ολόκληρο τον κόσμο, και πο-λύτιμο κληροδότημα των Αποδήμων στο μητροπολιτικό Ελληνισμό.
Ο Ομογενειακός Τύπος είναι αυτός που γαλούχησε τις γενιές των μεταναστών με τα Εθνικά οράματα, που πρόβαλε τα έργα του πνεύματος, που στάθηκε συμπαραστάτης στα κελεύσματα δύσκολων στιγμών.
Ο Ομογενειακός τύπος είναι η καρδιά του απόδημου Ελληνισμού και αυτή την καρδιά είναι καθήκον και υποχρέωση, όλων μας να την κρατήσουμε ζωντανή. Να την διατηρήσουμε ζωντανή, γιατί μόνον όσο αυτή χτυπά, θα μπορούμε να μιλάμε για Από-δημο Ελληνισμό.
06-03-2010 http://www.greeknews.com.cy/